Tiêu chuẩn an toàn thang máy - Cách lắp đặt và sử dụng

Thang máy là thiết bị hiện đại, phổ biến trong nhiều công trình, nên sẽ có yêu cầu cao về an toàn thang máy do tần suất hoạt động liên tục. Để ngăn ngừa các sự cố có thể xảy ra bất ngờ, việc tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn an toàn trong lắp đặt và sử dụng là rất quan trọng. 

Cần có yêu cầu cao về an toàn thang máy khi sử dụng

Tiêu chuẩn an toàn thang máy mới nhất

Chất lượng thang máy chủ yếu phụ thuộc vào việc đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng. Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại thang máy với kiểu dáng và mẫu mã phong phú, phù hợp với nhiều loại công trình khác nhau. Do đó, việc lựa chọn thang máy phù hợp với nhu cầu sử dụng và môi trường lắp đặt cũng trở nên linh hoạt và phong phú hơn.

Ví dụ, các tòa nhà cao tầng và công trình công cộng như trung tâm thương mại, sân bay, và nhà ga thường sử dụng thang máy tải khách. Trong khi đó, bệnh viện yêu cầu loại thang máy chuyên dụng để vận chuyển bệnh nhân. Còn các nhà máy, xưởng sản xuất lại cần thang máy tải hàng. 

Chất lượng thang máy phụ thuộc vào sự an toàn trong quá trình sử dụng

Mỗi loại cầu thang máy đều phải tuân thủ những tiêu chuẩn an toàn riêng. Tuy nhiên, tất cả đều tuân theo các quy định chung về an toàn thang máy được thiết lập và chuẩn hóa theo pháp luật. Những quy định này được các chuyên gia nghiên cứu và xác định, nhằm đảm bảo an toàn tối ưu và hiệu quả sử dụng, bao gồm:

• TCVN 5744:1993: Tiêu chuẩn về an toàn trong quá trình lắp đặt và sử dụng thang máy.
• TCVN 6904:2001: Phương pháp kiểm tra an toàn cho thang máy điện trong thiết kế và lắp đặt.
• TCVN 6905:2001: Phương pháp kiểm tra an toàn cho thang máy thủy lực về cấu tạo và lắp đặt.
• TCVN 6396-28:2013: Quy định về an toàn đối với cấu tạo và lắp đặt thang máy.

Kiểm định thang máy là gì?

Kiểm định thang máy là quy trình đánh giá kỹ thuật thiết bị theo các tiêu chuẩn và quy định hiện hành để đảm bảo an toàn trong suốt quá trình sử dụng. Theo luật định, tất cả các thang máy đều phải được kiểm định. Trong lĩnh vực này, kiểm định an toàn thang máy được chia thành các loại sau:

• Kiểm định thang máy điện
• Kiểm định thang máy thủy lực
• Kiểm định thang máy chở hàng
• Kiểm định thang máy điện không có phòng máy

Vì sao cần phải kiểm định thang máy

Kiểm định thang máy vừa đảm bảo an toàn trong vận hành vừa mang lại những lợi ích thiết thực:

• Đảm bảo thiết bị hoạt động liên tục, giảm thiểu sự gián đoạn do sự cố nhỏ.
• Bảo vệ an toàn cho người và hàng hóa trong quá trình vận chuyển.
• Cung cấp chứng từ pháp lý quan trọng cho các đơn vị bảo hiểm và khách hàng.
• Tuân thủ các quy định nghiêm ngặt về an toàn thiết bị.

Hơn nữa, kiểm định thang máy còn giúp nâng cao năng suất lao động bằng cách giảm thời gian ngừng hoạt động và giảm chi phí liên quan đến tai nạn lao động.

Kiểm định an toàn thang máy để đảm bảo thiết bị hoạt động liên tục

Xem thêm: Công suất thang máy gia đình các loại, cách tính và tải trọng

Thời điểm kiểm định thang máy

Một số thời điểm kiểm định kỹ thuật an toàn thang máy mà bạn nên biết:

1. Kiểm định lần đầu: Thực hiện sau khi lắp đặt thiết bị và trước khi đưa vào hoạt động. Mục đích là xác minh việc lắp đặt đúng quy chuẩn và thiết bị hoạt động tốt, nhằm giảm thiểu rủi ro.
2. Kiểm định định kỳ: Được thực hiện sau một khoảng thời gian nhất định từ lần kiểm định trước để đảm bảo thiết bị vẫn hoạt động ổn định. Thời gian kiểm định định kỳ là 3 năm, nhưng có thể rút ngắn:
• 2 năm cho thang máy điện đã sử dụng trên 10 năm.
• 1 năm cho thang máy đã sử dụng trên 20 năm.
• Kiểm định viên cần ghi rõ lý do nếu thời hạn kiểm định được rút ngắn.
3. Kiểm định bất thường: Được tiến hành sau khi thiết bị sửa chữa, nâng cấp hoặc khi có sự cố ảnh hưởng đến an toàn kỹ thuật. Mục tiêu là phát hiện và khắc phục kịp thời các vấn đề tiềm ẩn để đảm bảo an toàn thang máy trong quá trình sử dụng.

Có 3 thời điểm cần kiểm định kỹ thuật an toàn thang máy

Quy trình kiểm định

Dù mỗi loại thang máy có quy trình kiểm định an toàn đặc thù, về cơ bản, quy trình kiểm định thường bao gồm các bước chính sau:

B1: Kiểm tra hồ sơ kỹ thuật:

• Đánh giá hồ sơ chế tạo và lý lịch thang máy, bao gồm các bản vẽ cấu tạo và nguyên lý hoạt động.
• Kiểm tra hồ sơ lắp đặt, hoàn công, biên bản kiểm định trước, và các tài liệu về sửa chữa và bảo trì.
• Đọc hướng dẫn vận hành và xử lý sự cố để hiểu cách vận hành và bảo trì thiết bị.

B2: Kiểm tra kỹ thuật:

• Xem xét tính đầy đủ và đồng bộ của các bộ phận so với hồ sơ chế tạo.
• Kiểm tra các khuyết tật và biến dạng trên cabin, giếng thang, hố thang, cửa thang, cáp, và đối trọng.
• Đối với thang máy thủy lực, kiểm tra tình trạng của hệ thống thủy lực.
• Đo điện trở nối đất để đảm bảo an toàn điện.

B3: Thử nghiệm:

• Thực hiện thử nghiệm sau khi các kiểm tra kỹ thuật đạt yêu cầu.
• Thử nghiệm không tải: Vận hành thang máy để kiểm tra hoạt động của các bộ phận an toàn và tự động mà không có tải trọng.
• Thử nghiệm với tải trọng: Kiểm tra thang máy với 100% và 125% tải trọng định mức để đánh giá hiệu suất và độ an toàn của các cơ cấu.

B4: Xử lý kết quả kiểm định:

• Lập biên bản kiểm định theo mẫu quy định, ghi nhận các phát hiện và kết quả.
• Soạn thảo biên bản kiến nghị và các biện pháp khắc phục nếu có vấn đề cần giải quyết.
• Dán tem kiểm định và thông qua biên bản, ban hành kết quả kiểm định nếu thang máy đạt yêu cầu.

Quy trình kiểm định thang máy phải thực hiện theo trình tự

Thời hạn kiểm định

•  Kiểm định định kỳ là 3 năm/lần đối với thang máy có hoạt động dưới 10 năm. 
•  Kiểm định định kỳ là 2 năm/lần đối với thang máy có hoạt động từ 10 - 20 năm. 
•  Kiểm định định kỳ là mỗi năm đối với thang máy có hoạt động trên 20 năm. 

Xem thêm: Quy trình lắp đặt thang máy gia đình đúng chuẩn đảm bảo an toàn

Các yêu cầu trong lắp đặt và sử dụng thang máy

Khi lắp đặt thang máy và cách sử dụng, bạn nên nắm chắc các yêu cầu như sau:

TCVN 6396-28:2013 – Yêu cầu an toàn về cấu tạo và lắp đặt thang máy

Quy chuẩn TCVN 6396-28:2013, do Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam ban hành vào năm 2013, là tiêu chuẩn quan trọng trong việc đảm bảo an toàn thang máy, đặc biệt là thang máy gia đình. Đây là một trong những quy chuẩn thiết yếu trong lĩnh vực thang máy, bổ sung và hoàn thiện các quy chuẩn đã có từ trước.

Quy chuẩn TCVN 6396-28:2013 bao gồm các nội dung chính sau:

• TCVN 6395:2008: Quy định yêu cầu an toàn đối với thang máy điện, bao gồm cấu tạo và lắp đặt.
• TCVN 6396-2:2009: Đề cập đến thang máy thủy lực, quy định điều kiện an toàn trong cấu tạo và lắp đặt.
• TCVN 6396-3:2010: Áp dụng cho thang máy chở hàng dẫn động điện và thủy lực, quy định các yêu cầu an toàn trong cấu tạo và lắp đặt.
• TCVN 6396-28:2013: Quy định hệ thống báo động trong thang máy chở người và thang máy chở hàng kèm người khi xảy ra tình huống khẩn cấp.
• TCVN 9396-58:2010: Nêu yêu cầu kiểm tra và thử nghiệm tính chịu lửa của thang máy, nhằm đảm bảo an toàn trong cấu tạo và lắp đặt.
• TCVN 6396-70:2013: Đưa ra yêu cầu về khả năng tiếp cận thang máy, bao gồm cả người khuyết tật.
• TCVN 6396-71:2013: Xác định yêu cầu về khả năng chống phá hoại của thang máy chở người và thang máy chở hàng kèm người.
• TCVN 6396-72:2010: Quy định về an toàn cho thang máy chữa cháy.
• TCVN 6396-73:2010: Đề cập đến tình trạng hoạt động của thang máy trong trường hợp hỏa hoạn.
• TCVN 6396-80:2013: Đưa ra yêu cầu cải tiến độ an toàn cho thang máy chở người và thang máy chở hàng kèm người.

TCVN 5744: 1993 – Yêu cầu an toàn trong lắp đặt và sử dụng

Quy chuẩn TCVN 5744:1993, được ban hành từ năm 1993, mặc dù vào thời điểm đó thang máy chưa phổ biến ở Việt Nam, đã đưa ra các quy định quan trọng về lắp đặt thang máy, áp dụng cho cả thang máy chở người và chở hàng kèm người. Dưới đây là tóm tắt các nội dung chính của quy chuẩn:

• Điều kiện lắp đặt thang máy nhập khẩu hoặc liên doanh: Quy định các yêu cầu an toàn trong lắp đặt thang máy (Phần 1, Quy định chung; mục 1.2; trang 1,2).
• Yêu cầu kỹ thuật và an toàn cho đơn vị lắp đặt: Đưa ra các tiêu chuẩn kỹ thuật và yêu cầu đảm bảo an toàn cho các đơn vị thực hiện lắp đặt (Phần 1, Quy định chung; mục 1.3; trang 2,3).
• Điều kiện an toàn khi lắp đặt: Nêu rõ các điều kiện cần thiết để đảm bảo an toàn trong quá trình lắp đặt thang máy (Phần 2, Lắp đặt; trang 3-5).
• Quy tắc nghiệm thu sau lắp đặt: Quy định các bước nghiệm thu thang máy sau khi hoàn tất lắp đặt (Phần 2, Lắp đặt; mục 2.4; trang 5-7).
• Quy định sử dụng thang máy: Các quy định liên quan đến việc sử dụng thang máy để đảm bảo an toàn (Phần 3, Sử dụng thang máy; trang 7).

TCVN 6904: 2001 – Phương pháp thử các yêu cầu an toàn về cấu tạo và lắp đặt

Quy chuẩn TCVN 6904:2001, được ban hành và áp dụng từ năm 2001, quy định các phương pháp thử nghiệm an toàn cho thang máy dẫn động điện theo tiêu chuẩn TCVN 6395:1998. Quy chuẩn này đưa ra các phương pháp thử nghiệm nhằm đảm bảo an toàn trong cả cấu tạo và lắp đặt thang máy. Các trường hợp thử nghiệm cụ thể bao gồm:

• Sau lắp đặt: Kiểm tra độ an toàn của thang máy trước khi đưa vào sử dụng sau khi lắp đặt hoàn tất.
• Sau sửa chữa hoặc cải tạo: Đánh giá an toàn của thang máy sau khi hoàn tất sửa chữa, cải tạo hoặc đại tu.
• Sau sự cố: Thử nghiệm lại độ an toàn của thang máy sau khi khắc phục sự cố nghiêm trọng.
• Khi hết hạn sử dụng: Kiểm tra độ an toàn của thang máy khi hết thời gian sử dụng theo quy định.
• Theo yêu cầu cơ quan quản lý: Thực hiện kiểm tra an toàn theo yêu cầu của các cơ quan quản lý an toàn lao động.

TCVN 6905: 2001 – Phương pháp thử các yêu cầu an toàn về cấu tạo và lắp đặt

Cùng năm 2001, Bộ Khoa học và Công nghệ đã ban hành quy định TCVN 6905: 2001 song song với TCVN 6904: 2001. Hai tiêu chuẩn này đều quy định phương pháp thử độ an toàn của thang máy trong các trường hợp cụ thể. Tuy nhiên, TCVN 6905: 2001 đặc biệt áp dụng cho thang máy động cơ thủy lực, được phân loại theo TCVN 6396, ban hành năm 1998.

Có thể tham khảo thêm trong Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 6905: 2001

Tiêu chuẩn về sảnh chờ thang

Chiều rộng chuẩn của sảnh chờ thang máy thường là 1200 mm, đảm bảo sự tương thích với thiết kế kiến trúc của tòa nhà.

Chiều rộng chuẩn của sảnh chờ thang máy thường là 1200 mm

Hố Pit thang máy

Kích thước hố thang máy phụ thuộc vào loại thang máy cụ thể, với độ sâu thường từ 1200 mm đến 1800 mm, tùy thuộc vào kích thước và tải trọng của thang. Hố pit được thiết kế để lắp đặt các thiết bị an toàn như bộ giảm chấn, trục vít, hệ thống điện dưới, và bình hứng dầu, giúp đảm bảo sự ổn định và an toàn cho thang máy.

Kích thước hố thang máy có độ sâu từ 1200 mm đến 1800 mm

Thang máy Huy Hoàng cam kết đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn an toàn thang máy khi lắp đặt sản phẩm cho gia đình bạn. Để được tư vấn chi tiết và nhận báo giá nhanh chóng, hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua hotline 0333.11.999.